Category: ikastaroak

Gidoigintza

IRAKASLEAS

Xabier eta Martin Etxeberria

GAIA

Gidoigintza: komikiak eta soinu fikzioak

(Euskeraz)

DATA

2025ko otsailaren 6an

APUNTEAK

Xabier eta Martin Etxeberria

 

Xabier Etxeberria Garro. Euskal idazle eta gidoilaria da. Bere lehen eleberriarekin, “Egun denak ez dira berdin“ (2001, Elkar), Igartza Saria irabazi zuen. Beti narratiban, lan ugari argitaratuak ditu anaia Martinekin batera, hala helduentzat nola haurrentzat ere. Komiki gidoilari gisa ere badihardu anaiarekin tandema osatuz.

Bakarka, “Udazkeneko lorea” (2012, Elkar), “Eman amore” (2015, Elkar) eta “Berriro itzuliko balitz” (2018, Elkar) eleberriak ere idatziak ditu.

 

Martin Etxeberria Garro. Euskal idazle eta gidoilaria da. Bere lehen lanak poesiaren alorrekoak  izan ziren, “Katiluaren ipurdia” (1999, Alberdania) baina narratibazko lan ugari argitaratuak ditu Xabier anaiarekin batera, hala helduentzat nola haurrentzat ere. Komiki gidoilari gisa ere badihardu anaiarekin tandema osatuz.

Bakarka, beste hiru poesia liburu argitaratuak ditu: “Bizikleta bat egingo dut zure izenarekin” (2005, Elkar), “Zakurraren poema eta beste hezurrak” (2018, Elkar) eta “Winston” (2011, Elkar).

 

Haur literaturako ipuin bat, “Airean ere negu usaina nabari da” (1999, Erein) elkarrekin idazteko saiakera egin eta Lizardi Saria eman zieten.

Ordutik, sortzaile tandem gisara, lan ugari idatzi dituzte bai haur literaturan, bai helduen literaturan eta baita azkenaldian komikigintzan ere.

Edozein modutan, norberak bakarka lan gehiago argitaratuak ere baditu.

Adimen Artifiziala

IRAKASLEA

Julián Estévez

GAIA

IA desmitifikatzen: jakin behar duzuna

(Gazteleraz)

DATA

2025ko urtarrilak  30ean

APUNTEAK

 

Julián Estévez

Robotikan eta adimen artifizialean espezializatutako irakasle elkartua naiz, eta Euskal Herriko Unibertsitateko Adimen Konputazionaleko Taldeko kidea. 15 urte baino gehiagoko esperientzia daukat ikerkuntzan.

Hardware, software eta negozio-ereduekin lotutako industria-proiektuak zuzendu ditut, eta bi software-patenteren titularra naiz. Zehazki, UAVei, ikaskuntza automatikoari, ikaskuntza sakonari eta eragile anitzeko errefortzu-ikaskuntzari buruzko ezagutza sakona dut.

Gaur egun, nire denbora robotikako ikerketaren, aholkularitzaren eta unibertsitateko klaseen artean banatzen dut. Gainera, kanpo-ebaluatzaile gisa aritzen naiz, due diligence zereginetan parte hartzen dut eta Europako Batzorderako aditua naiz.

Umorea

IRAKASLEA

Kike Amonarriz

GAIA

Hau dun/duk umorea, utzi alde batera euskaldun jendea

(Euskeraz)

DATA

2025ko urtarrilaren 23an

APUNTEAK

Kike Amonarriz

Euskal Filologia ikasketak egin zituen Donostiako EUTG-n. Jarduera profesionala euskalgintzaren alor ugaritara bideratu du: euskara elkarteak, soziolinguistika, umorea, komunikabideak… Aitaren eraginez bertsozaletu, eta Tolosako bertso eskolan ibilia da eta bertso-eskolak sortzen ere jardun du. Telebista programetarako bertsoak idatzi izan ditu (Sikofonia, Funtzioa, Txiskola).

Antolatzaile lanak egin izan ditu batik bat. Euskal Herriko Bertsozale Elkartearen sorreran esku-hartze zuzena izan zuen: sortzaile batzordeko kidea izan zen. Ez du izan kargurik Elkartean. Tolosako Udaleko Euskara Zerbitzuburua zelarik bertsolaritza sustatzeko egitasmoak jarri zituen martxan: Tolosaldeko bertso eskola (Lizardi Kultur Elkartearen lankidetzaz) eta Tolosako ikastetxetako plana (ikastetxez ikastetxekoa).

Nazioarteko aktualitatea

IRAKASLEA

Txente Rekondo

GAIA

2024an gertatutakoaren errepasoa eta 2025ari begirada

(Gazteleraz)

DATAK

2025ko urtarrilaren 21 eta 28an

2025ko otsailaren 4, 11 eta 18an

APUNTEAK

Txente Rekondo

Nazioarteko analista.
Komunikazio Zientzietan lizentziatua, eta Ikasketa Aurreratuen Diploma (DEA) Politika eta Administrazio Zientzietan.
Hainbat liburutan idatzi eta parte hartu du, eta estatuko eta nazioarteko kongresuetan parte hartu du.
Ehunka artikulu eta analisi argitaratu ditu hainbat komunikabidetan.
Hainbat komunikabiderekin kolaboratzen du.
2009ko urritik, “Nazioarteko gaurkotasuna duen tribuna” ikastaroa ematen du. Bidaiari nekaezina, 40 herrialde baino gehiago ezagutu ditu.

Zientziaz ari gara

IRAKASLEA

Fernando Cossio

GAIA

Zientziaz ari gara

(Gasteleraz)

DATAK

2025ko urtarrilaren 9 eta 16an

APUNTEAK

 

Fernando Cossio

Ikerbasque-ko Zuzendari Zientifikoa
Zaragozako Unibertsitatetik (1982tatik) CC Kimiketako lizentziaduna. UPV/EHU-agatik (1986gatik) CC Kimiketako doktorea. Kimika Organikoko UPV/EHU-ko Katedraduna.

Kimika / Kimika Fakultateak (1999-2001) Fakultateko eta Ikerketako eta UPV/EHU-aren (2001-2003ren) Nazioarteko Erlazioetako Errektoreordeko Dekanoa izan da.

2009tik Ikerbasque-ko Zuzendari Zientifikoa, zientziaren aurrerapenerako euskal Fundazioko, da. Nazioarteko 230 argitalpenen, nazioarteko 11 asmaketa-patenteren eta 5 libururen egilea. Sariak eta bereizketa nabarmenagoak: Almirall de la Sociedad Española de Química Terapéutica saria (1987), Euskoiker Saria (2005), Medalla Ignacio Rivas de la Real Sociedad Española de Química (2011), Janssen-Cilag España de la Real Sociedad Española de Química Ikerketa-Saria (2013).

Astronomia

IRAKASLEA

Javier Armentia Fructuoso

GAIAK

Zientzia 2024an eta 2025ean etorriko dena
XXI. mendeko astronomia

(Gazteleraz)

DATAK

2025ko urtarrilaren 7 eta 14an

APUNTEAK

Zientzia 2024an eta 2025ean etorriko dena

XXI. Mendeko Astronomia

Javier Armentia Fructuoso

 

Astrofisikaria eta zientzia-dibulgatzailea. 1993tik, Iruñeko Planetarioko zuzendaria da.

International Planetarium Society-ko administrazio-kontseiluko kide espainiarra da, eta Komunikazio Zientifikoko Espainiako Elkarteko zuzendaritza-batzordeko kidea izan da 2015eko urrira arte. Prentsan, irratian eta telebistan parte hartu ohi du, eta zientzia-gaiei buruzko eztabaida askotan parte hartu du, bereziki teoria sasizientifikoen aurkako polemikan.

Pentsamendu Kritikoaren Aurrerapenerako Elkartearen buru izan da (sasi-zientziaren mozorroa kentzeko erakundea), eta Laetoli argitaletxeak argitaratutako ¡Vaya Timo! bilduma zuzendu du.

1996an Crónicas marcianas programa zuzendu zuen, Iruñea, Madril, Coruña eta Granadako planetarioek egindako 50 minutuko ikus-entzunezkoa, Charo López, Manuel Toharia eta Javier Sardák ahotsa jartzen ziotena.

2002tik Bartzelonako Pompeu Fabra Unibertsitateko Zientzia, Medikuntza eta Ingurumen Komunikazioko Masterreko irakaslea da.

2012 eta 2015 artean, Radio Nacionaleko “Esto me suena” programan zientzia-dibulgazioari buruzko atal bat egin zuen astero, “El vecino de la azotea” izenburuarekin, astronomo izateari erreferentzia egiten diona.
Astronomia-zientzietan espezializatutako beste dibulgazio-programa batzuetan ere ohiko kolaboratzailea izan da, hala nola Alacanteko Radio San Vicente del Rapeig udal-irratiaren “El Cinturón de Orión” programan. Radio San Vicente del Rapeig irrati-katearekin 2009tik, Astronomiaren Nazioarteko Urtetik, 2017ra arte aritu zen lankidetzan, eta 300 emisio baino gehiagoren ondoren amaitu zuen programaren emisioa.

2013az geroztik, sustatzaileetako bat da Joaquín Sevillarekin batera, zientzia zabaltzeko “Ciencia en el bar” proiektua garatzen du.

2002. urtetik Por la Boca Muere El Pez blogaren egilea da. Bertan, astero Diario de Noticias de Navarra egunkarirako idazten duen Milenio iritzi-zutabeak partekatzen ditu, baita zientziari eta gizarteari buruzko beste gogoeta batzuk ere.

2015eko abuztuan, Espainiako Astronomia Elkartearen, Cervantes Institutuaren eta Iruñeko Planetarioaren ekimenez, mu-Arae sistema planetarioaren “Cervantes” izendapena sustatu eta bultzatu zuen. Nazioarteko Astronomia Batasunak 2015eko abenduan onartutako izarraren izendapenarekin batera, Cervantes orbitatzen duten planetak ere izendatzen dira, hala nola Kixote, Dulcinea, Sancho eta Rocinante.

2017ko ekainean, zientzien eta LGBT munduaren arteko harremanak ikusarazteko ekimen bat sortu zuen, “LGTBIQ zientzia: gizarte berri baterako erreferenteen bila” izenekoa.

2020ko ekainaren 22an “Category is: Science Extravaganza” Nebesu eta Arcadik aurkeztutako ScenioTv saioan parte hartu zuen.

Memoria historikoa

IRAKASLEA

Lurdes Herrasti Erlogorri

GAIA

Memoria historiakoa

(Euskeraz)

DATA

2024ko abenduaren 19an

APUNTEAK

Lurdes Herrasti Erlogorri

Historialaria eta antropologoa da. Ikerlari dihardu Aranzadi Zientzia Elkarteko antropologia sailean.

Geografia eta Historiako lizentziaduna da Euskal Herriko Unibertsitatean Irakaskuntza Ertaineko irakaslea. Osteoarkeologian espezializatua. Historiaurretik gaur egun arteko hainbat ikerketa-proiektutan parte hartu du. Hileta-testuinguruen azterketan zentratuta, osteoarkeologo gisa duen ospea argitalpen zientifiko ugaritan islatu da. Gerra Zibilean eta diktadura frankistan errepresaliatutako pertsonak hobitik atera eta identifikatzeko proiektuetan aktiboki parte hartzen du.

Herrasti 1980ko hamarkadan hasi zen Arantzadiko Historiaurreko Departamentutik antolatzen ziren indusketetan parte hartzen. Erralla izan zen lehen indusketa.

Urte horietan, pertsona talde bat elkartu zen sailean, eta egiten ziren jarduerak dibertsifikatzen hasi ziren, beste indusketa eta lan-ildo batzuk irekiz. Taldetxo horretan emakumeak bazeuden ere, ilusio handiarekin denak, gutxik lortu dute arkeologo lanetan aritzea.

Antropologia fisikoaren arloan lanean jarraitu zuen Lurdesek, indusketa arkeologikoetan aurkitutako aztarnen azterketa antropologikoa egiten, eta antropologia fisikoko saila bultzatu zuen, hainbat lan-ildo abian jarrita.

Gaur egun, Aranzaditik kanpo gehien ezagutzen den jarduera memoria historikoaren azterketaren barruan egiten dena da. Hobi komunen desobiratze prozesuetan eta aurkitutako aztarnen azterketan esku hartu du, Memoria Historikoaren hainbat elkarteren lankidetzaz. Ez da lan erraza eta karga emozional handia du.

Bere jardueraren zati garrantzitsu bat dibulgazioa da: informazio-hitzaldiak, argitalpenak, eskatzen duten eskolekin lan egitea eta datu-base ireki bat sortzea desobiratze lanetan sortutako informazio guztia jasotzeko.

Osasuna

IRAKASLEA

Félix Zubia Olaskoaga

GAIA

Sindrome metabolikoa: loditasuna, hipertensioa eta diabetesa

(Euskeraz)

DATA

2023ko abenduaren 17an

APUNTEAK

Tamaina dela-eta, ikasgelan eskatu nahi duenak

Medikua. Donostiako Unibertsitate Ospitaleko Zainketa Intentsiboetako Unitatean egiten du lan. Euskal Herriko Unibertsitateko Medikuntza Fakultateko irakasle elkartua da.

Euskadi Irratiko “osasuna Etxea” saioko kolaboratzailea da. Afizioz, bertsolari.

Dantza buruz

IRAKASLEA

Lucia Lacarra

GAIA

Bisitza dantzan

(Euskeraz)

DATA

2024ko abenduaren 12an

APUNTEAK

Lucia Lacarra

Egungo ballet klasikoaren figura nagusietako bat da Lucia Lacarra, eta garrantzi handiko ibilbide artistikoa du. Oso gaztetatik erakutsi zuen dantzarekiko interesa, eta 9 urterekin hasi zen eskolak hartzen Zumaia jaioterrian. 13 urterekin jada Donostian zegoen Mentxu Medelen Thalia Akademian, eta urtebete geroago Madrilgo hiriburura iritsi zen Victor Ullateren Eskolan sartzeko. Eskola entzutetsu horretan, bere belaunaldiko beste izar batzuk atera dira, hala nola Tamara Rojo, Igor Yebra edo María Giménez. Horietan hasi zen Lucía Lacarra dantzaren etorkizuneko promesa gisa agertzen, gaur egun sagaratua.

15 urterekin Victor Ullateren balletean hasi zuen bere ibilbide profesionala. Dantzari nagusia konpainia handietan: Marseillako Ballet Nazionala, San Frantziskoko Balleta, Municheko Opera eta Dortmundeko Balleta.

Sari ugari irabazi ditu: Nijinsky Saria 2002; Benois de la Danse Saria 2003; Dantzako Sari Nazionala Interpretazio modalitatean 2005ean, Moscowko Kremlinen Hamarkadako Dantzaria eta Bavariako Estatuko Ganbera Dantzaria izendatzeaz gain; Merituaren Urrezko Domina 2023ko Arte Ederretan.

2020an, Matthew Goldingekin batera, GOLDENLAC Producciones sortu zuen. Plataforma horretatik hainbat arte-diziplina (dantza, musika, zinema edo arte digitala) uztartzen dituzten ikuskizunak aurkeztu dituzte, eta 2023an Lucia Lacarra Balletaren prestakuntza ekarri zuen. Konpainia hori bikaintasun artistikoko estandar gorenei eusteko asmoz sortu zen, eta haren lehen ekoizpena Lost Letters (Galdutako kartak) da, Matthew Goldingek koreografiatu zuena.

Euskal Kontzertua

IRAKASLEA

Itziar Aguirre Berriochoa

GAIA

Euskal ekonomi kontzertua

(Gazteleraz)

DATA

2024ko abenduaren 10ean

APUNTEAK

Deskargatu hemen

Itziar Aguirre Berriochoa

Zuzenbidean lizentziaduna da Deustuko Unibertsitatean, zuzenbide juridiko-ekonomikoan espezializatua, eta Euskal Autonomia Erkidegoko Zuzenbidean espezializatutako diploma du. Horrez gain, UNEDek Giza Baliabideen Zuzendaritzan aditua den ikastaro bat egin du, eta Gipuzkoako Merkataritza Ganberak eta Mondragon Unibertsitateak MBA Executive bat. 2017tik 2024ko uztailera bitartean Eusko Jaurlaritzako Ekonomia eta Ogasun Saileko Ogasuneko sailburuorde gisa izandako esperientzia profesional zabalak eta 2013 eta 2017 artean Ogasun eta Finantza Saileko Zerga Administrazioko zuzendari izandakoak abalatzen dute Agirre orain Gipuzkoako Foru Ogasuna kaudimen osoz zuzentzeko.

Euskadiko zerga sistema ondo ezagutzeaz gain, Agirrek euskara eta ingelesa menperatzen ditu, eta esperientzia handia du hainbat erakunde publikotan; izan ere, Gipuzkoako Batzar Nagusietako batzarkide izan da 2007 eta 2013 artean, eta Urretxuko Udaleko zinegotzi 2003tik.